Een scheiding brengt niet alleen emoties met zich mee, maar ook veel praktische zaken die geregeld moeten worden. Waar ga je wonen? Hoe verdeel je het pensioen? En wat spreek je af over de kinderen? Wat je precies moet regelen, hangt af van je situatie: was je getrouwd of woonde je samen zonder huwelijk? In dit artikel lees je wat je goed moet regelen als jullie besluiten uit elkaar te gaan.
Wat gebeurt er met het huis?
Het is belangrijk om eerst vast te stellen wie de eigenaar van de woning is. Woonde één van jullie er al vóór de relatie begon? Of zijn jullie samen eigenaar? In dat geval moeten jullie beslissen of het huis verkocht wordt, of dat één van jullie erin blijft wonen. Als één van jullie in de woning blijft, wordt het huis via de notaris op naam gezet van die persoon. De notaris stelt hiervoor een akte van verdeling op.
Hypotheek: overwaarde of restschuld
Heeft het huis een restschuld? Dan moeten jullie die eerlijk delen – ook als jij er niet blijft wonen. Is er juist sprake van overwaarde, dan moet degene die in het huis blijft wonen de ander uitkopen. Daarna is die persoon ook volledig verantwoordelijk voor de hypotheek. Hoe sneller en duidelijker je deze afspraken samen maakt, hoe beter: dat voorkomt misverstanden en ruzies achteraf.
Wat als je opnieuw moet verhuizen?
Beide partners hebben natuurlijk een nieuwe woonplek nodig. Koop jij een ander huis, dan speelt de overwaarde die je hebt meegekregen bij de verkoop van de oude woning een rol. Dit bedrag kan van invloed zijn op je recht op hypotheekrenteaftrek. Kan de partner die in het huis blijft wonen de ander niet uitkopen? Dan kunnen jullie besluiten het huis voorlopig op beide namen te laten staan. Zorg er in dat geval voor dat er duidelijke juridische afspraken worden vastgelegd, want dit heeft ook fiscale gevolgen.
Officieel je relatie beëindigen
Woonde je samen met een samenlevingscontract? Dan moet dat officieel worden ontbonden. Voor getrouwde stellen is een echtscheiding via de rechter nodig. Heb je een geregistreerd partnerschap, dan kun je dat – zolang er geen minderjarige kinderen zijn – beëindigen via een notaris of advocaat. Zijn er wél kinderen, dan moet de rechter er altijd bij betrokken worden.
Afspraken over de kinderen
Zijn er kinderen in het spel? Dan ben je verplicht een ouderschapsplan op te stellen. Daarin staan afspraken over zorgverdeling, alimentatie en hoe je elkaar informeert. Probeer conflicten te vermijden: kinderen verdienen stabiliteit, ook als hun ouders uit elkaar gaan.
Een huis kopen is voor de meeste mensen een grote stap, zeker voor starters. Door de hoge huizenprijzen en strenge leenregels lukt het vaak niet om voldoende hypotheek te krijgen bij de bank. Steeds vaker zoeken kopers daarom hulp binnen de familie. Ouders kunnen op verschillende manieren ondersteunen, bijvoorbeeld met een familiehypotheek. In dit artikel lees je wat dat precies inhoudt, wat de voordelen zijn en waar je op moet letten.
Wat is een familiehypotheek?
Een familiehypotheek is een lening die je afsluit bij een familielid, bijvoorbeeld je ouders, in plaats van bij een bank. Je gebruikt deze lening om (een deel van) je woning te financieren. In de basis werkt het net als een reguliere hypotheek: je leent een bedrag en betaalt maandelijks rente en aflossing. Het verschil zit vooral in de afspraken onderling en de flexibiliteit die vaak met familie hebt.
Voordelen van een familiehypotheek
Een groot voordeel van een familiehypotheek is dat je als koper misschien toch een huis kunt kopen, ook als je bij de bank niet genoeg kunt lenen. Voor de ouders (of andere familieleden) is het vaak aantrekkelijk omdat ze rente ontvangen over het uitgeleende bedrag, meestal hoger dan de rente op een spaarrekening.
Daarnaast kan een familiehypotheek worden gecombineerd met een schenking. Ouders mogen jaarlijks een belastingvrij bedrag schenken, dat in sommige gevallen kan oplopen tot ruim €30.000 als het voor de eigen woning wordt gebruikt (mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan).
Let op: schriftelijke afspraken zijn cruciaal
Omdat het om familie gaat, worden afspraken soms informeel gemaakt. Toch is het belangrijk om alles goed vast te leggen. Denk aan de hoogte van de lening, de rente, de looptijd en wat er gebeurt bij overlijden of relatiebreuk. Een notaris kan hierbij helpen en zorgen dat de familiehypotheek voldoet aan de eisen van de Belastingdienst. Dat is belangrijk als je gebruik wil maken van hypotheekrenteaftrek.
Fiscale regels en aftrekbaarheid
De Belastingdienst ziet de familiehypotheek als een normale lening, mits aan de voorwaarden wordt voldaan. Zo moet er jaarlijks ten minste annuïtair worden afgelost en moet de rente marktconform zijn. Alleen dan kom je in aanmerking voor renteaftrek.
Een familiehypotheek kan een mooie oplossing zijn om samen een woning mogelijk te maken. Maar het blijft een financiële overeenkomst, zelfs tussen ouders en kinderen. Zorg daarom altijd voor duidelijke, schriftelijke afspraken en win advies in bij een notaris of financieel adviseur. Zo voorkom je misverstanden en blijft de familieband goed – én de woning betaalbaar.
Het beroep van notaris is een uitdagende en afwisselende functie waarin geen dag hetzelfde is. Een notaris helpt mensen bij belangrijke beslissingen in hun leven, zoals het kopen van een huis, het opstellen van een testament of het regelen van huwelijkse voorwaarden. Wil je later notaris worden of juist binnen het notariaat werken? Dan is het belangrijk om een gerichte opleiding te volgen en praktijkervaring op te doen. In dit artikel leggen we stap voor stap uit hoe je notaris kunt worden en welke mogelijkheden er zijn om in het notariaat aan de slag te gaan.
1. De studie Notarieel Recht
Om notaris te worden, begin je met een universitaire opleiding Notarieel Recht. Deze studie kun je volgen aan vijf universiteiten in Nederland, zoals de Universiteit Leiden of de Vrije Universiteit Amsterdam. De opleiding duurt meestal drie jaar en je leert alles over bijvoorbeeld familierecht, onroerendgoedrecht en ondernemingsrecht. Dit is een vrij brede studie waarbij je veel leert over wetten en regels die een notaris gebruikt.
2. Master Notarieel Recht
Na de studie Notarieel Recht kun je doorstromen naar een masteropleiding. Deze duurt meestal één jaar en is ook gericht op het notariaat. Met een master ben je klaar om in de praktijk te gaan werken als kandidaat-notaris.
3. De eerste zes jaar: kandidaat-notaris
De eerste zes jaar als kandidaat-notaris worden vaak informeel aangeduid als stagejaren, maar het is een volwaardige functie met een normaal salaris. Je bent in dienst van een notariskantoor, werkt onder de verantwoordelijkheid van een notaris en voert al veel inhoudelijke taken uit. Tijdens de eerste drie jaar volg je de Beroepsopleiding Notariaat, een opleiding naast je werk waarin je wordt klaargestoomd voor het vak. Je ontwikkelt daarin niet alleen juridische kennis, maar ook belangrijke vaardigheden zoals duidelijke communicatie en klantgerichtheid.
4. Notaris worden: zelfstandig of in loondienst
Na het afronden van de studie Notarieel Recht, de beroepsopleiding en minimaal zes jaar ervaring als kandidaat-notaris, kun je benoemd worden tot notaris. Die benoeming vindt plaats bij Koninklijk Besluit, gevolgd door het afleggen van een eed. Als notaris werk je zelfstandig én run je een kantoor: je voert juridische taken uit, stuurt medewerkers aan en regelt de bedrijfsvoering. Wil je geen ondernemer zijn? Dan kun je toegevoegd notaris worden. Je hebt dezelfde bevoegdheden, maar blijft in loondienst bij het notariskantoor.
Overige functies in het notariaat
Wil je liever niet zo lang studeren, maar toch werken in het notariaat? Ook dat is mogelijk. Met een mbo- of hbo-opleiding kun je aan de slag als juridisch medewerker of notarieel secretaresse bij een notariskantoor. In deze functies ondersteun je de (kandidaat-)notaris bij administratieve en juridische werkzaamheden, zoals het voorbereiden van aktes, het onderhouden van contact met cliënten en het beheren van dossiers. Hoewel je geen notariële bevoegdheden hebt, speel je een belangrijke rol binnen het kantoor en doe je veel kennis op van het notariële werkveld.
Wanneer je een huis koopt en eigen geld inbrengt, zal de notaris je vrijwel zeker de volgende vraag stellen: ”Wat is de herkomst van eigen middelen?” Voor sommige mensen komt deze vraag onverwacht en roept het vragen op als: Waarom wil de notaris dat weten? Is dat niet privé? Toch is het een normale en noodzakelijke stap in het koopproces. Wat bedoelt de notaris precies met deze vraag en waarom is het belangrijk?
Wat zijn ‘eigen middelen’?
Eigen middelen zijn geldbedragen die je zelf inbrengt bij de aankoop van een huis. Dit kan spaargeld zijn, een schenking van je ouders, de opbrengst van een eerder verkocht huis of geld uit een erfenis. Je maakt dit geld vaak over naar de derdengeldenrekening van de notaris, zodat hij of zij dit kan gebruiken bij het passeren van de koopakte.
Wettelijke verplichting van de notaris
De reden dat de notaris vraagt waar jouw eigen geld vandaan komt, heeft alles te maken met de wet. Volgens de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) is de notaris namelijk verplicht om te controleren of het geld dat bij een huisoverdracht wordt gebruikt, op een eerlijke manier verkregen is. Deze wet is bedoeld om te voorkomen dat crimineel geld wordt gebruikt om vastgoed te kopen of wit te wassen.
De notaris moet daarom goed opletten of er geen verdachte geldstromen zijn. Als iets niet klopt of niet duidelijk is, moet hij of zij dat melden bij de autoriteiten. Het is dus geen kwestie van nieuwsgierigheid, maar een wettelijke taak.
Wat betekent dit voor jou?
Als koper moet je kunnen aantonen waar jouw geld vandaan komt. Dit kan op verschillende manieren: een kopie van een bankafschrift, een schenkingsakte, een brief over een erfenis of het verkoopcontract van je woning. Het is verstandig om deze documenten ruim van tevoren te verzamelen, zodat het aankoopproces soepel verloopt.
Voor jou als koper betekent dit dat je open en duidelijk moet zijn over je financiën. Ontvang je bijvoorbeeld een schenking van je ouders of ander familiegeld? Dan is het belangrijk dat dit juridisch goed wordt vastgelegd, bijvoorbeeld met een schenkingsakte. Als de herkomst van het geld niet duidelijk is, bestaat de kans dat de notaris het niet mag gebruiken. In dat geval kan de overdracht van de woning vertraging oplopen of zelfs tijdelijk worden stopgezet.
Misschien voelt het alsof je gecontroleerd wordt, maar deze stap is er om jou én anderen te beschermen tegen fraude. De notaris zal je uitleggen wat je moet aanleveren. Zorg dat je documenten op orde zijn en duidelijk kunnen laten zien waar je geld vandaan komt. Zo verloopt de aankoop van je huis zonder problemen, en kun jij straks zonder zorgen verhuizen.
Samenwonen is een grote stap in een relatie. Liefde en vertrouwen staan centraal, maar het is ook slim om na te denken over praktische zaken. Dit geldt zeker als jullie samen een huis willen kopen of eventueel kinderen krijgen. Een samenlevingscontract kan daarbij helpen, want het biedt duidelijkheid en bescherming voor de toekomst.
Wat houdt een samenlevingscontract in?
Een samenlevingscontract is een schriftelijke overeenkomst die door de notaris wordt opgesteld. In dit contract leggen jullie afspraken vast over belangrijke zaken zoals de verdeling van kosten, eigendommen en wat er gebeurt als jullie uit elkaar gaan of als één van jullie komt te overlijden. Dit voorkomt misverstanden over bijvoorbeeld gezamenlijke aankopen of de inboedel. Ook is het vaak nodig als jullie als partners willen worden geregistreerd, bijvoorbeeld bij pensioenfondsen of hypotheekverstrekkers.
Voor wie is een samenlevingscontract belangrijk?
Een samenlevingscontract is vooral belangrijk voor ongehuwde stellen, omdat het juridische zekerheid biedt als er nog geen sprake is van een huwelijk. Dit geldt ook voor stellen met kinderen, omdat het zowel de ouders als de kinderen beschermt. Daarnaast is het ook van belang voor gescheiden partners die opnieuw samenwonen. Het is een praktische manier om heldere afspraken te maken en juridische bescherming te regelen.
Voorkom financiële en juridische verrassingen
Zonder samenlevingscontract zijn samenwoners niet automatisch elkaars erfgenaam. Dit betekent dat als één van jullie komt te overlijden, de achterblijvende partner mogelijk in de problemen komt, bijvoorbeeld als het huis op naam van de overledene staat. Door een samenlevingscontract en een testament op te stellen, voorkom je zulke lastige situaties.
Ook als jullie uit elkaar gaan biedt een samenlevingscontract houvast. Afspraken over wie wat meeneemt of wie in de woning mag blijven, zorgen voor rust en duidelijkheid in een emotioneel zware periode.
Flexibiliteit en maatwerk via de notaris
Een groot voordeel van een notarieel samenlevingscontract is de mogelijkheid om het contract helemaal af te stemmen op jullie specifieke situatie. Zo kunnen jullie bijvoorbeeld afspreken dat bepaalde bezittingen privé blijven of juist dat alles gezamenlijk is. Ook kunnen afspraken over alimentatie of de verdeling van spaargeld worden opgenomen.
Hoewel het afsluiten van een samenlevingscontract misschien zakelijk lijkt, is het juist een teken van vertrouwen en toekomstgerichte planning. Het zorgt ervoor dat jullie relatie ook op praktische en juridische basis goed geregeld is. En dat geeft rust, nu en in de toekomst.
In Nederland worden steeds meer woningen verkocht voor een bedrag van tenminste één miljoen euro. Waar het vroeger vooral om grote villa’s ging, hebben tegenwoordig ook tussenwoningen en appartementen deze waarde bereikt. Vooral in steden als Amsterdam, Utrecht en Den Haag is deze trend goed zichtbaar. Uit recente cijfers van databureau Calcasa blijkt dat Nederland inmiddels meer dan 223 duizend miljoenenwoningen telt. In 2020 waren dat er nog slechts 65 duizend.
